Forten, batterijen, kazematten, loopgraven...

Zaterdag hebben de zeven liggers die met toerleider/gids Bert Hardeman van "Mooi Bennekom" de Grebbelinietocht fietsten, veel geleerd...


Geïnundeerde gebieden en bezochte werken
Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Grebbelinie
Licensed under the www.creativecommons.org/licenses
Bert geeft uitleg bij fort a/d Buurtsteeeg
Schietopening voor kanonvuur De Grebbelinie
De Grebbelinie is een verdedigingslinie die gebaseerd is op het onderwaterzetten van een strook water om de vijand de doortocht te beletten. De linie bestaat uit de volgende onderdelen:

• Dijken (om te voorkomen dat het te verdedigen gebied achter de linie ook onder water komt te staan)
• Keerkades en sluizen (om de waterstand te regelen in het onderwater te zetten gebied) 
• Verdedigingswerken (om de sluizen, keerkades en hoger gelegen gebieden te beschermen)

De verdedigingswerken bestonden vaak uit niet meer dan een aarden wal omringd door een gracht. De wal was voorzien van schietopeningen voor het kanonvuur. In de tweede wereldoorloog heeft de Grebbelinie ook als verdedigingswerk dienst gedaan en zijn er veel bunkers geplaatst. Een uitgebreid verslag van de historische achtergronden van deze educatieve ligfietstocht verschijnt in de Ligfiets& 2013-4 (september). Veel (achtergrond)informatie is ook te lezen op de website van de Grebbelinie en de diverse doorkliks in dit blogbericht.


Bunker uit WO-II
Inudatiesluis "de Engelaar"
Luntersche beek bij "De Engelaar" Verzamelpunt "De Klomp"
Op het verzamelpunt (NS-station Veenendaal De Klomp) verschenen de 8 deelnemers aan de start. Twee trikerijders, een Flevobikester en voorts open tweewielige ligfietsen. Velomobielen ontbraken, hoewel sommigen thuis er wel één in de schuur hadden staan. Enkelen hadden er een lange trein- of autorit voor over gehad, om deze educatieve toertocht mee te kunnen maken; er waren een fietsers uit Amsterdam, Leiden en Weesp.

De bezochte werken
Na een korte uitleg van excursieleider Bert vertrok het gezelschap naar het fort aan de Buurtsteeg. Daar werden de fietsen aan de kant gezet en werd het fort verkend. Ik stelde mij bij het woord "fort" een groot stenen bouwsel voor. Maar de Buurtsteeg stamt uit 1786 en bestond uit niet meer dan een aarden wal met enkele waterpartijen die ooit een gracht zijn geweest. Onze gids Bert wist heel veel interessante details te vertellen over niet alleen dit object maar ook de vele andere overblijfselen van de Grebbelinie.

Vervolgens hebben we nog twee inundatiesluizen met verdedigingswerken (de Engelaar en de Asschatterkeerkade), loopgraven aan het Valleikanaal (op de grens tussen Woudenberg en Scherpenzeeel) en "de Daatselaar" (één van de grotere forten van de Grebbelinie) bezocht.


In de loopgraven
Scherpenzeel in de verte
Loopgraven aan het Valleikanaal


Scherpenzeel in het vizier


Toepasselijke naam?
Goed gezelschap De Mof?
De traditionele recuperatiestop vond dit keer plaats in een restaurant met de toepasselijke naam "De Mof". Deze naam verwijst echter niet naar de dramatische gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog, maar wordt al omstreeks het jaar 1600 in oude acten genoemd. De website vermeldt: "En hoe ontstond de naam “DE MOF” dat van het hoog-Duitse woord “Muff” komt en dat zoiets betekent als “knorrepot”, “ongemanierde” of “niet spraakzame persoon”? Rond 1600 ontstond een jaarlijkse stroom van seizoenarbeiders uit Duitsland naar Nederland. Zij kwamen hier te voet en droegen hun schamele bezittingen bij zich. Zij werden “Buben” genoemd als men vriendelijk wilde wezen en men noemde hen “Moffen” als men hen liever zag gaan dan komen".


Chapeau Bert!

Appelgebak?
Het "honing-notengebak" (en dit keer niet de traditionele appeltaart met slagroom) kreeg een 9+ van het gezelschap. Kortom, deze prachtige en zeer leerzame tocht die Bert had uitgezet, bleek voor alle deelnemers een zeer waardevolle besteding van de vrije zaterdag. Chapeau Bert, wij kijken allemaal uit naar het uitgebreide verslag dat in de volgende Ligfiets& te lezen zal zijn.

Helmpje op
P.S.: Uiteraard had ik deze dag ook mijn nieuwe helmpje opgezet. En het moet gezegd worden: "Hij voldeed de 105 km die ik in totaal had afgelegd, uitstekend. Net als tijdens de 109 km lange vaderdagtocht die ik de week daarvoor fietste".