BoCycle

BoCycle

dinsdag 25 september 2012

Op racefiets meer vermogen

Veel liggers zullen er niet van willen weten, maar op een racefiets kun je substantieel meer vermogen leveren dan op een ligfiets. Zaterdag 22 september is dat na empirisch wetenschappelijk onderzoek (dat wil zeggen "een praktijktest") vastgesteld...

Zaterdag was het dan eindelijk zover. Een reeds lang gekoesterd plan werd eindelijk ten uitvoer gebracht. Samen met racefietsmaat Peter zou ik in de praktijk vaststellen of je op een racefiets meer vermogen kunt trappen dan op een ligfiets. De locatie van dit wetenschappelijke experiment was de Beekhuizenseweg vanuit Rozendaal naar de Zijpenberg. Het stijgingspercentage is 4,1%, voldoende om de snelheid zodanig te temperen dat de luchtweerstand een niet al te dominante rol speelt.

Lig-/racefietsgewenning
Maar eerst moest Peter, die nooit op ligfiets had gezeten, leren ligfietsen. Daarom eerst even geoefend met een paar rondjes op een plein. Peter wist al snel zijn evenwicht op de ligfiets te vinden en trapte vervolgens enthousiast de 20km naar het startpunt weg. Wel bleef het wegfietsen lastig, zodat drukke kruispunten lopend werden overgestoken. Ook Bocycle moest wennen aan het rijden op de racefiets. In het begin was het erg wiebelig. Maar ohoh, wat deed dat harde zadel pijn, ondanks de fietsbroek met zeem die ik van Peter te leen had gekregen. En om te zien wat zich voor mij op de weg bevond, moest ik continue mijn hoofd in de nek leggen. Na zo'n 20 km deed niet alleen mijn zitvlak pijn, maar ook mijn nek en mijn schouders.

Subjectieve ervaringen
Na, na enige kilometers, aan het ligfietsen te zijn gewend, had Peter duidelijk het gevoel dat de ligfiets zwaarder trapte dan zijn racefiets. Ik had ook het gevoel dat de racefiets veel soepeler trapte dan mijn ligfiets. Op de Koningsweg op weg naar de Zijpenberg, reed ik met groot gemak met een hartslag van 170 bpm en zelfs 180 bpm was goed vol te houden.

Analyse meetgegevens

Meettraject
Het meettraject was de laatste 1,1 km van de beklimming van de Zijpenberg over de Beekhuizenseweg. De hoogtewinst over dit stuk bedraagt 45 m, waaruit een stijgingspercentage volgt van 4,1%. De 1,1 km voor het startpunt van de meting werd gebruikt als warming up om de hartslag op het juiste niveau te brengen.

Fietsgewicht
Het traject werd door zowel Peter als mij een keer beklommen op de ligfiets en een keer op de racefiets. De racefiets woog 8,5 kg en de ligfiets 11,2 kg. Het gewichtsvoordeel van de racefiets werd gecompenseerd door de berijder een rugtas met ballast (totaal 2,5 kg) om te doen.

Hartslag
De hartslag werd tijdens het klimmen tussen de 95% en 98% van de maximale hartslag gehouden. Ongeveer een jaar geleden heb ik empirisch vastgesteld dat mijn maximale hartslag zittend (spinnend) 200 bpm (hartslagen per minuut) bedroeg en liggend 190 bpm. Inmiddels, een jaartje ouder, bedraagt de maximale hartslag 1 bpm minder (ook empirisch vastgesteld, zie een vorig blogbericht). Peter had zijn maximale hartslag in een eerder wetenschappelijk onderzoek laten vaststellen, waaruit zijn huidige maximum van 170 bpm kon worden afgeleid (zittend).

Vermogen
Met Bocycles rekenprogramma is uit de gemeten gemiddelde snelheid, het klimpercentage en het gewicht van fiets en berijder het geleverde vermogen berekend.

Conclusies
  • Zittend is de maximale hartslag 5% hoger dan liggend. 
  • Een fietser kan op een racefiets circa 15% meer vermogen leveren dan op een ligfiets. 
  • Dit resulteert bij een klimpercentage van 4,1% in een 9,5% hogere snelheid (omdat bij deze snelheden de racefiets toch nog wel een substantieel hogere luchtweerstand heeft dan de ligger; een deel van het veel hogere vermogen gaat verloren aan het overwinnen van de luchtweerstand).

Verklaring
De menselijke motor heeft een rendement van circa 25% (dus voor elke aan de pedalen geleverde kcal moeten 4 kcal worden verbrand). Kennelijk heeft de menselijke motor zittend een hoger rendement dan liggend. Maar waardoor dit hogere rendement wordt veroorzaakt kan ik niet verklaren; ook niet uit de discussiebijdragen op een vorig blogbericht "waarom ligfietsers langzaam klimmen". Een interessant onderwerp voor nader onderzoek, waarover binnenkort wellicht meer...

zondag 16 september 2012

Slalomhek

In mijn verslag van de beklimming van Les Grand Ballon schreef ik dat Frankrijk ook "slalomhekken" kent, om wegen af te sluiten voor ander verkeer dan fietsen. In dit blogbericht een tip hoe je dergelijke hekken ook in Nederland zonder afstappen kunt passeren...

De Duivelsberg
Vandaag tracteerde ega Tilly op een kopje koffie in de Duivelsberg, het pannenkoekenhuis in Berg en Dal bij Nijmegen. Als je naar dit mooie fietsgebied gaat, dan kan de fiets natuurlijk niet thuisblijven. Dus ligfiets achterin de auto en naar de Duivelsberg gereden. Na een gezellige lunch buiten op het terras, haalde ik de ligfiets uit de auto om de thuisreis liggend af te leggen. Natuurlijk kon ik de Oude Holleweg in Berg en Dal niet onbeklommen voorbijfietsen. Aan het begin van de Oude Holleweg kwam ik in de Pukkeltocht van de Bemmelse wielerclub 't Verzetje terecht.

Zo passeer je een slalomhek
Op de dijk bij Nijmegen verhinderde een slalomhek de doorgang. Ik schreef in blogbericht "Certificat du Grand Tour des Vosges" dat in Frankrijk de hekken van zo'n slalomhek zo ver uit elkaar staan, dat ik die ligfietsend kon passeren. Ook schreef ik dat in Nederland de doorgang bij dergelijke hekken zo smal is, dat ik altijd moet afstappen. Op de dijk zag ik hoe je zo'n hek ook zonder afstappen kunt passeren. Een typisch Hollandse aanpak.

vrijdag 14 september 2012

Spectaculaire afdaling in de Vogezen

De in mijn vorige blogbericht aangekondigde film over de afdaling en achtervolging door de auto van committed-powerleider Niek is nu on-line...

Klik hier voor het spannende verhaal en scroll naar de film.

maandag 10 september 2012

Certificat Du Grand Tour des Vosges

Na 3385 trainingskilometers op mijn raceligfiets en 2437 km op mijn forenzenligfiets was het eindelijk zover. Op 7 september vertrekt de bus om 07:00 uur naar de Vogezen om daar met 130 collega's de Grand Tour des Vosges te fietsen die eindigt op het hoogste punt in de Vogezen: Le Grand Ballon...

Klaar voor de start
Op het vertrekpunt werden de fietsen in een speciale fietsaanhanger achter de bus geïnstalleerd. Mijn ligfiets kreeg een speciale behandeling; hij werd op de tandemplaats gehesen. De buschauffeurs zijn er wel een kwartier mee bezig geweest. Maar om 07:00 was deze klus geklaard en reisden de beide bussen af naar de Vogezen.

Na een lange busrit arriveerde het sportieve gezelschap om 14:30 uur bij de Beachclub Lido aan het Gérardmer; een prachtige locatie met veel watersport, maar ook wielersporters. Daar kregen alle fietsen nog een technische inspectie. Met mijn ligfiets wisten de mechaniciens niet zoveel aan te vangen, hoewel er toch standaard uitrusting op zit, zoals SRAM derailleur, FSA mountainbike crankstel, normale fietsketting (zij het 3x zo lang). Na de bandenspanning te hebben gecontroleerd, werd mijn ligfiets goedgekeurd.

Vervolgens wachtte er een lekkere lunch (wat kunnen die Fransen toch fantastisch stokbrood bakken), waarna het fietskostuum werd aangetrokken. Na een toespraak van één onzer directeuren vertrokken de fietsers voor een 40 km lange tocht naar La Bresse, het startpunt van Le Grand Tour des Vosges, die morgen gereden zou worden.


Verdacht wit poeder
De 129 bukkers en die ene ligger, waren over 9 groepen op sterkte ingedeeld. Bocycle had voor groep 6 gekozen, die een 85 km lange route naar Le Grand Ballon zou fietsen. Deze route was door hoofdtrainer Rob Harmeling en zijn team uitgezet en kreeg de naam "Le Grand Tour des Vosges". De snelste groep vertrok als eerste en daarna telkens met een tussenpoze van 3 minuten, een volgende groep. Elke groep had een leider die op kop reed en een achterrijder die hielp met het bijeenhouden van de groep en het motiveren van de achterblijvers. Voorts waren er tussenstops, waar de waterzak kon worden bijgetankt met water en een verdacht wit "krachtgevend" poeder. Op deze tussenstops werd ook gewacht totdat de hele groep weer compleet was, want ondanks de indeling op sterkte, waren er binnen een groep grote snelheidsverschillen.

De "Tour" der tochten
Zaterdag om 09:30 uur brak dan het uur der waarheid aan. Bij de achteruitgang van het hotel in La Bresse vertrokken de 9 ploegen 3 minuten na elkaar voor "Le Grand Tour des Vosges". Het was een pittige tocht met 3 klimmen van resp. 10, 7 en 15 km lang. Het stijgingspercentage van deze klimmen was gemiddeld zo'n 5%. Maar het venijn zat hem in de laatste 1,4 km naar de top met een stijgingspercentage van zo'n 10%. In groep 6 kon Bocycle goed meekomen. Bij het klimmen zat ik in de middenmoot, maar bij het afdalen ging ik met mijn raceligfiets steevast snel naar de kopgroep, alwaar ik stevig in de remmen moest knijpen om de ploegleider niet in te halen. De hartslag lag bij het klimmen tussen de 85% en 90% en ik trapte met een hoge cadans (80 tot 90 omw/min). Maar het belangrijkste was, dat het een prachtige tocht was, met onderling een buitengewone sportieve sfeer. Ook jegens de ligfietsdeelnemer.

Door automobilist belaagd
Na een recuperatiepunt op de Col de la Schlucht, wachtte ons een 9 km lange afdaling. Nog voor ik goed en wel op mijn ligfiets zat waren de eerste 17 renners met de ploegleider reeds uit het vizier verdwenen. Er waren nog twee trage starters, waaronder de achterrijder. Gedrieëlijk probeerden wij die deze snelle starters wanhopig in te halen. Na zo'n 4 kilometer waren de snelvertrokken renners nog niet in zicht. Ik kon echter op mijn GPS-navigator op het stuur zien, dat wij absoluut de juiste weg reden.

Even later zat ons ook nog een luid claxonerende en met de lichten knipperende auto op de hielen. Wij hadden die dag al vaker meegemaakt dat sommige automobilisten op deze wijze reageren als zij zich gehinderd zien door de fietsploeg. Na zo'n kilometer of 6 had de auto ons eindelijk ingehaald. Het bleek committed-powerleider Niek te zijn die ons door het open raampje toeriep:"Stoppen!!!". Wat bleek? Onze zo rap gestarte ploeggenoten hadden bij de start de verkeerde weg genomen. Zij waren inmiddels omgekeerd, zo meldde Niek, en zouden ons weldra weer vergezellen. Nou wij hebben nog een kwartier moeten wachten, voordat deze verdwaalde ploeggenoten ons voorbijreden.

Hard werken voor mechanicien Arie
De committed power renners werden ook vergezeld door een mechanicien in zijn auto vol reserve-onderdelen en gereedschap. De meest gecompliceerde reparatie die hij deze dag voor zijn kiezen kreeg, was het vastzetten van een achteruitkijkspiegel. Één keer raden welke deelnemer die spiegel op zijn bike had staan. Ook had hij een boutje van een bidonhouder moeten vastdraaien. Kortom, de bikers hadden hun materieel tip-top in orde.

Mountainbikelift
Onderweg zagen wij veel skiliften. Opmerkelijk was een skilift die als mountainbikelift werd gebruikt. Daarmee werden luie mountainbikers naar de top van een spectaculaire mountainbikeafdaling gehesen. Deze vindingrijke uitbater weet zo zijn kostbare installatie ook in de zomer uit te nutten.

Slalomhek
Een groot deel van de proloog (vrijdag) ging over een vrijliggend fietspad met veel wegkruisingen. Bij deze kruisingen stonden "slalomhekken" om de snelheid van de fietsers te temperen. In Nederland kennen we die ook, maar daar moet deze ligfietser altijd afstappen om de nauwe doorgang te kunnen passeren. In Frankrijk was de doorgang beduidend breder en kon Bocycle er zonder afstappen doorheenrijden. Nooit gedacht dat Frankrijk zo'n ligfietsvriendelijk land is.

De slotmanifestatie
Op de top van Le Grand Ballon wachtte een warm onthaal. Onder luid applaus en dito aanmoedigingskreten werden de vermoeide helden en heldinnen de laatste kilometer opgestimuleerd. Boven konden wij ons te buiten gaan aan een lekkere lunch (dat Franse stokbrood toch) en was het gezellig nagenieten van deze megaTour. Met de bus werden wij weer naar het hotel in La Bresse gereden, de fietsen achter in de fietsaanhanger. De organisatie achtte het niet verantwoord deze Ballon per fiets af te dalen. Tijdens het diner in het hotel werd door onze directeur de bolletjestrui uitgereikt aan de renner die het eerste de finishlijn had gepasseerd. Het was een Duitse collega die de eer te beurt viel, hetgeen onvermijdelijk toch weer EK-voetbalemoties opriep. Helaas was er geen ligfietsklassement, want anders had Bocycle ook een bolletjestrui aan kunnen trekken.

Wel kregen alle deelnemers een "Certificat Du Grand Tour des Vosges" uitgereikt als stoffelijk bewijs van het volbrengen van deze prestatie. Het diplome meldt:

Certificaat van het volbrengen van de "Grand Tour des Vosges"
op 7 en 8 september 2012

Bocycle heeft de toer van 125 kilometer en 2570 hoogtemeters met 130 fietsers van Committed Power afgesloten in het Parc Naturel Régional van des Ballons des Vosges.

Deze krachttoer heeft hij volbracht onder toeziend oog van 
Lex Hartman en Rob Harmeling

Onder het genot van...
Onder het genot van een sigaar en de nodige Leffe Blondes werd nog heftig gediscusseerd over de vele voordelen die het rijden en racen op een ligfiets heeft. Op een SMSje van het thuisfront "of het zwaar geweest was", antwoordde ik dat er na de 25 km Airborne wandeltocht die ik precies een week eerder gelopen had, een stuk slechter aan toe was.

Technisch epiloog
Tijdens het schrijven van dit blogbericht in de tuin, wierp ik af en toe mijn blik op mijn Challenge Fujin SL2 ligfiets, die mij zo trouw door die Grand Tour des Vosges had geloodst. Ik had hem ter inspiratie daartoe op een prominente plaats gestationeerd. Toen zag ik hoe slecht het voorblad er, met 7794 km achter de kiezen, aan toe was. Mijn ligfiets moet dringend naar de "tandarts".

donderdag 6 september 2012

Le Grand Ballon komt eraan

Zaterdag is het zover: dan ga ik met 127 collega's Le Grand Ballon in de Vogezen beklimmen...

Dat zijn 85 km en 2000 hoogtemeters. Je kunt mijn verrichtingen live volgen via mijn twitteraccount twitter.com/bocycle. Helaas is het in het buitenland wel éénrichtingverkeer met mijn twitteren. Ik heb namelijk in buitenland geen internettoegang en twitter mijn tweets via een SMS-service. Als je mij tweet dan zie ik dat dus pas bij thuiskomst.

En... het is prachtig weer in de Vogezen: zonnetje, wolkje en 20°C.

dinsdag 4 september 2012

Actief-hersteltraining

Wat is dat nu weer, een actief-hersteltraining? Vandaag op dit blog uitleg en een verslag hiervan...

Actief-hersteltraining?
Een stevige training, zoals een 30 km lange wandeltocht, vermindert je conditie in eerste instantie. Pas na een herstelperiode van één tot enkele dagen herstelt je lichaam zich weer tot een conditieniveau dat hoger is dan voor de training. Als je vervolgens juist op dit herstelpunt telkens de training weer oppakt komt je conditie op een steeds hoger niveau te liggen. Dit principe heet supercompensatie (zie grafiek). Maar pas op, als je te snel weer met je training begint, voordat je lichaam zich volledig heeft hersteld, dan gaat je conditie juist achteruit. Dit verschijnsel wordt overtraining genoemd.

Het herstel kun je afwachten, door gewoon je lichaam de tijd te geven en niets te doen, maar je kunt dit herstel ook versnellen door een actief-hersteltraining. Dit houdt in dat je een niet te grote afstand alleen maar in het onderste deel van het hartslaggebied D1 of zelfs daaronder het H-gebied te fietsten. En dat heeft Bocycle vandaag gedaan, op advies van Hans, een collega en ervaren racefietser. Daarmee hoopt Bocycle op 8 september helemaal hersteld te zijn van de slopende Airborne wandeltocht. Klaar voor de 85 km lange beklimming van Le Grand Ballon met zijn 2000 hoogtemeters.

De trainingstocht
De tocht voerde door de Betuwe (het stuk dat ligfietsclub "Mooi Bennekom" op 25 augustus na de hagelbui niet meer wilde fietsen). Op de foto's kun je zien wat voor een moois mijn ligfietscornuiten die zaterdag zijn misgelopen (of liever misgefietst). Het meest opmerkelijke was een ANWB-bord aan de voet van de Grebbeberg; dat bord verwees naar het gehucht Zideris. Maar voordat ik mij daar naar toe spoedde, kon ik het niet nalaten toch nog even de Grebbeberg te beklimmen. Met 8 km/h en het kleinste verzet (22 tanden voor en 25 tanden achter en een cadans van 90 omwentelingen per minuut) lukte het mij om tijdens de beklimming in het lage hartslaggebied D1 te blijven.

Door met een hoge cadans te trappen (90 to 100 pedaalomwentelingen per minuut) werd het actieve herstel nog eens extra bevorderd. Na 55 km voelde Bocycle zich weer kiplekker. Nu vooral geen gekke dingen meer doen en in alle rust 8 september afwachten. Laat die Le Grand Ballon maar komen.

maandag 3 september 2012

30 zware kilometers afzien

Op 28 juli berichtte ik al op mijn blog dat ik de Airborne wandeltocht zou gaan lopen. Zaterdag 1 september was het zo ver. Mijn oudste dochter Petra had daartoe het initiatief genomen. Zij ging als ervaren wandelaar voor niet minder dan de 25 km afstand. Nou dat heb ik geweten: We hebben in totaal 30 (voor mij) zware kilometers afgelegd...

De Airborne wandeltocht
De Airborne wandeltocht werd op 6 september 1947 voor het eerst georganiseerd. Er deden ruim 2100 wandelaars aan mee. Sindsdien wandelen elke eerste zaterdag van september duizenden wandelaars de mooie tocht door de bosrijke omgeving van Oosterbeek. Dit jaar was de 66ste editie met 33.689 deelnemers. De Airborne wandeltocht kent vier afstanden: 10, 15, 25 en 40 km. Petra had een mooi wandelteam samengesteld bestaande uit vijf jongelui en haar papa Bocycle. En de 25 km lange afstand zou worden gelopen.

Pontje Driel
Je komt niet zomaar bij het startpunt sportpark Hartenstein in Oosterbeek. Alle wegen zijn afgesloten. Daarom was het plan om de wandelaars per auto naar het voetveer bij Driel te brengen om, na de overtocht, te voet de 2½ kilometer naar Hartenstein af te leggen. Nou dat hadden meer mensen bedacht. Bij de pont duurde het een half uur voordat wij aan de beurt waren. Toen wij eindelijk de startstempel hadden bemachtigd, wachtte ons een tweede oponthoud: De officiële opening van deze 66ste Airborne wandeltocht om 11:00 uur. Deze plechtigheid duurde ongeveer 20 minuten; voordat het Bocycleteam zich vervolgens in beweging kon zetten waren er dik drie kwartier voorbij.


Hoe is het Bocycle vergaan?
Ik moet zeggen dat de eerste 5 kilometer het "filelopen" mij zonder problemen afging, maar daarna begonnen mijn scheenbenen pijnlijk aan te voelen. Bij het tweede recuperatiepunt (bij de Scouting OPV-Schoonoord op Duno) deed alles onder het middenrif pijn: voetzolen, scheenbenen, dijspieren, bilspieren en rug protesteerden heftig tegen deze onderneming. Toen ik weer op krachten trachtte te komen door het nuttigen van een door de scouts bereide uitstekende satéh, knoopte ik een praatje aan met een naast mij zittende wandelaar en zijn 11 jaar oude dochter. Ik verklaarde mijn deplorabele toestand door de extreme afstand van zo'n 20 km die ik inmiddels had afgelegd. Het meisje naast mij vertelde dat zij met haar vader de 40 km lange afstand aan het lopen was en ook wel een beetje moe was.

Dat heb ik nu altijd. Fiets ik in 2010 zo'n 200 km naar Groningen en vertel ik dit, half uitgeput, aan een passante op een picknickplaats, verneem ik van deze passante, dat zij zich dat goed kan voorstellen. Zij had dezelfde ervaring in de Luik-Bastenaken-Luik. Nota bene, dat is een tocht van 245 km met 3500 hoogtemeters.... En dan denkt Bocycle indruk te maken met een simpel, vlak tochtje van 200 km.

Zo'n gesprek helpt overigens uitstekend om even (helaas met de nadruk op "even") de eigen ellende te vergeten en weer stevig de pas erin te zetten. De jonge wandelgenoten hielden zich groot en zeiden nergens last van te hebben. Zij konden het echter niet nalaten om karikaturaal uit te beelden hoe ik mij, volgens hen, moest voelen.

Het is volbracht
Maar wij hebben het alle zes volbracht en mochten een half uur voor de deadline de medaille in ontvangst nemen. Overigens was het bewogen snelheidsgemiddelde 5,1 km/h. We besloten ons niet in het gezellige Oosterbeekse feestgedruis te storten, maar ons rechtstreeks, per auto, terug naar mijn domicilie te laten transporteren.


Two days after
Vandaag kon ik de spierpijn niet verbergen voor mijn collega's. Collega en fietser Stephan bemoedigde mij heftig "NEE" schuddend, met de woorden dat deze 25 km lange Airborne wandeltocht een uitstekende voorbereiding was voor de beklimming van Le Grand Ballon over precies vijf dagen.