Zaterdag bleek tot mijn verrassing het hoofdgebouw van Radio Kootwijk (de "sfinx" ofwel de "kathedraal") de maanden juli en augustus opengesteld te zijn voor publiek. Dit rijksmonument kon ik niet onbezocht voorbijfietsen. Lees verder wat dit unieke historische erfgoed de hedendaagse bezoeker te bieden heeft...
De sfinx: kolos van gewapend beton
Hier stond de zendinstallatie
Via karakteristiek trappenhuis...
...naar de omloop van de toren
Hier Radio Kootwijk
Het zendstation werd gebouwd voor radiotelegrafisch contact met de voormalige kolonie Nederlands-Indië. Dit "wonder van moderne techniek" werd in 1923 door de PTT in gebruik genomen. In 1929 waren de technologische ontwikkelingen zover gevorderd dat ook radiotelefonie mogelijk was. Koningin-moeder Emma opende in 1929 de radiotelefoondienst met de woorden " Hallo Bandoeng, hoort u mij?" Vanaf die tijd kon Nederland bellen met Nederlands-Indië. Het tarief bedroeg 30 gulden per 3 minuten (het gemiddelde weekloon was 25 gulden).
Tijdens de exploitatie waren er 200 medewerkers in dienst, waarvoor een heel dorp (genaamd "Radio Kootwijk") werd gebouwd, compleet met watertoren en hoogspanningsstation. In het hoofdgebouw (gebouw A) was de lange-golfzender gevestigd met een vermogen van maar liefst 2.400.000 Watt. Door opkomst van satellietzenders verloor het station zijn functie. Eind 1998 ging Radio Kootwijk definitief uit de lucht.
Tot deze zomer was het imposante zendergebouw, dat volgens de architect een sfinx moest uitbeelden, maar in de volksmond al snel "de kathedraal" werd genoemd, niet toegankelijk voor publiek. Maar toen ik langs deze van gewapend beton gebouwde kolos fietste zag ik tot mijn verrassing dat de deuren open stonden. Nog veel meer over de geschiedenis van Radio Kootwijk en zijn tegenhanger in Nederlands-Indië is te lezen op www.hierradiokootwijk.nl.
Uitzicht op watertoren
Dit bord vereist wel enige studie
Onderweg
Op zo'n tocht van 126 km kom je altijd weer opmerkelijke zaken tegen. Wat te denken van een verbodsbord (wit met rode rand) met maar liefst vijf uitzonderingsborden daaronder. Daar moest ik wel even afstappen om te bestuderen of ik deze weg echt wel in mocht fietsen.
Hoogste waterval van Nederland
Ook fraai was de Loenense waterval in de Vrijenbergerspreng. Het water valt hier met vier trappen ruim 15 meter naar beneden. Daarmee is de Loenense waterval de hoogste van heel Nederland. Zo zie je maar: met de voeten op de pedalen heb je altijd iets te verhalen.
4 opmerkingen:
Leuk verhaal Gerrit , leuk ook om het eens van binnen te zien , wel al een paar keer langs gefietst maar nog nooit erin geweest.
Die dichterlijke vrijheid op het einde klopt als een bus en had ik wel verwacht uit jouw mond.
Hoi naamgenoot,
Dank voor deze positieve woorden. En, als je weer eens zo dicht in de buurt bent, geef dan een seintje, dan kunnen we een stuk samen opfietsen (maar dan wel in een voor jou oersloom tempo van 30 km/h ;-).
Zeer interessant Gerrit.
Ik vond het altijd maar een sinister ogend geheimzinnig gebouw. Ik wam er vaak langs als militair.
Nu lees ik dat de Duitsers het hebben gebruikt om bevelen door te geven aan U boten dus het indirect verantwoordelijk is voor heel wat verlies van mensenlevens op zee. Ook zal het wel de spreekbuis geweest zijn om de "politionele acties" aan te sturen in de voormalige kolonieen wat ook niet bepaald een schone oorlog was.
Het heeft dus wel een beetje ook een duistere geschiedenis. En dat staat nog los van het effect van de enorme vermogens die de zendmasten hadden op levende wezens in de nabijheid. Het gebouw zal wel niet voor niets van gewapend beton gemaakt zijn destijds. Maar goed dat die zendmasten weg zijn.
Ook is interessant hoe daar zelfs een spoorlijn lag en mensen van toen het zagen als een hoogtepunt van technologie.
Ik vind het altijd interessant als er nog zichtbare resten zijn van complexen die ooit erg groot en belangrijk waren, en waarvan je je nu afvraagt wat de functie er ooit van geweest is.
Interessante aanvulling op het verhaal Quezzzt. Er worden ook rondleidingen gehouden die wel 3 uur duren. Dan kom je nog veel meer te weten over dit complex. Zie www.hierradiokootwijk.nl
Een reactie posten